Egzama, cildin yapısında meydana gelen bozukluklar nedeniyle ortaya çıkan bir deri hastalığıdır. Egzamanın birçok nedeni vardır; cilt kuruluğu, çevresel faktörler, stres, yetersiz uyku, kirlilik, beslenme, alerjiler, bebeklik dönemi ve yaşlanma bunlardan bazılarıdır. Cildin kuruluğu, egzamanın en yaygın nedenlerinden biridir. Toz, polen, nem, sıcaklık, nem gibi çevresel faktörler, egzama oluşumunda etkili faktörlerdir. Ayrıca, aşırı stres, yetersiz uyku ve kirli hava da egzama için tetikleyici faktörlerdir. Beslenme ve alerjenlere duyarlı olmak da egzama oluşumunda etkili olabilmektedir. Egzama tedavisi ise, tıbbi tedavilerin yanı sıra yaşam tarzı değişiklikleri de gerektirebilmektedir.
Cildin Kuruluğu
Egzama, ciltte kaşıntı, kızarıklık ve hassasiyete neden olan bir cilt rahatsızlığıdır. Cilt kuruluğu, egzama oluşumunda en yaygın nedenlerden biridir. Kuruluğu önlamak için, nemlendirici kremler kullanarak cildi nemli tutmak önemlidir. Ayrıca, cildi kurutmaktan kaçınmak için, sıcak duşlar yerine ılık suyla duş yapmak önerilir. Kimyasallar içeren sabunlar yerine, konaklama yapanlar hipoalerjenik sabunlar tercih etmeli ve doğal sabun çözümlerini de deneyebilirler. Egzama, aynı zamanda tahrişe ve cildin enfeksiyonlara karşı savunmasız kalmasına neden olan kuru cilt nedeniyle daha kötü hale gelebilir. Bu nedenle, nemlendiricilerin kullanımı cilt kuruluğunu önleyerek, egzama semptomlarını da azaltabilir.
Çevresel Faktörler
Çevresel faktörler, egzama oluşumunda önemli bir rol oynar. Toz ve polen, ciltteki tahrişleri artırarak egzama semptomlarını kötüleştirebilir. Ayrıca havadaki nem ve sıcaklık seviyeleri de egzama krizlerini tetikleyebilir. Nemli hava, cildin tahriş olmasına ve kaşıntıya neden olabilir. Tabii ki, çevresel faktörler kişiden kişiye değişiklik gösterir. Örneğin, bazı insanlar soğuk hava nedeniyle egzamaya yakalanabilirken, bazı insanlar sıcak hava nedeniyle egzamadan muzdarip olabilir. Uygun koruma sağlandığında egzama belirtileri hafifleyebilir. Bu nedenle, doğru nemlendiriciler kullanarak, cildinizi nemli tutarak ve cildinizi egzama dışındaki dış etkenlere karşı koruyarak cildinizi rahatlatabilirsiniz.
Stres
Egzama hastaları, hayatlarının belirli dönemlerinde stresin egzamanın şiddetini artırabileceğini fark ederler. Stresin, egzama üzerindeki etkileri tam olarak anlaşılamamış olmasına rağmen, araştırmalar stresin bazı hormonal değişikliklere neden olabileceğini gösteriyor. Bu hormonal değişiklikler, bağışıklık sistemi tepkilerinizde artışlara yol açarak, kaşıntı, döküntü ve inflamasyon gibi egzama semptomlarının kötüleşmesine katkıda bulunabilir.
Bununla birlikte, stresi tamamen ortadan kaldırmak mümkün değildir. Bunun yerine, egzamanızı yönetmek için stresle başa çıkma stratejileri geliştirmeniz gerekebilir. Egzama hastalarına, stresli durumlarda yapabilecekleri şeyler hakkında danışmanlık verilir. Bunlar arasında yoga ve meditasyon, ağır egzersizlerden kaçınmak ve günlük rutinin bir parçası haline getirilen gevşeme teknikleri bulunur.
Yetersiz Uyku
Uykunuzu yeterince almamak, vücudunuz üzerinde stres kaynağı olarak etki yapabilir ve egzama semptomlarınızı kötüleştirebilir. Geceleri yeteri kadar uyumamak, vücudunuzun stres hormonu kortizolünün yükselmesine neden olabilir. Bu da kaşıntı ve iltihaplanma gibi egzama semptomlarınızı artırabilir.
Uykusuzluk, vücudunuzun doğru bir şekilde iyileşmesi için ne kadar önemli olduğunu gösterir. Yeterli uyku almak, cilt sağlığına katkıda bulunurken, egzama semptomlarınızın hafifletilmesine de yardımcı olabilir. Uyku düzeninizi düzenli olarak kontrol etmek ve uygun şekilde ayarlamak, egzama semptomlarınızın kontrol altına alınmasına yardımcı olacaktır.
Bu nedenle, stres kaynaklarınızı azaltmak ve uykunuzu düzenli hale getirmek egzama ile mücadelede önemli bir adımdır.
Kirlilik
Kirli hava, egzama oluşumunu tetikleyebilir. Hava kirliliği, egzama semptomlarını kötüleştiren faktörler arasındadır. Havadaki toz, duman, kimyasal maddeler egzamanın daha kötüye gitmesine neden olabilir. Bu nedenle havayı temiz tutmak ve evdeki havalandırmanın doğru bir şekilde yapılması özellikle önemlidir. Ayrıca, egzaması olan kişilerin kirli hava kaynaklarına yakın durmaması, özellikle de fabrika, otoyol ve diğer benzeri alanlardan uzak durması önerilmektedir.
Beslenme
Egzama, beslenmenize de bağlı olabilir. Bazı gıdalar, egzamayı kötüleştirebilir veya tetikleyebilir. Örneğin, süt ürünleri, yumurta, deniz ürünleri, soya, buğday, fındık, çikolata gibi alerjenik gıdalar, egzamayı tetikleyebilir. Sağlıksız gıdalar, dengeli bir diyetin önüne geçebilir ve egzamanın daha kötü hale gelmesine neden olabilir.
Bunun yerine, diyetinize daha fazla meyve, sebze, tam tahıllar ve az miktarda işlenmiş gıdalar eklemek iyi bir fikirdir. Böyle bir diyet, egzamayı tetikleyen ve tehlikeli olduğu bilinen alerjenik gıdaların tüketimini azaltabilir.
Alerjiler
Egzama, bazı insanların ciltleri alerjenlere hassas olduğunda ortaya çıkabilir. Bu, genetik bir faktör olarak da tanımlanır. Özellikle, ailesinde egzama olan kişilerde egzama meydana gelme olasılığı daha yüksektir. Ayrıca, egzama vakalarının çoğu alerjik nedenlere bağlıdır. Alerjik reaksiyonlar, vücudu yangın gibi ateşli hale getirir ve bu durum da egzama belirtilerini tetikler. Bu nedenle, egzama olanlar, potansiyel alerjenlere maruz kalmaktan kaçınmalı ve olası alerjenlere karşı testler yaptırmalıdır.
Bebeklik Dönemi
Bebeklerde egzama, cildin daha hassas olması nedeniyle oldukça yaygındır. Bebeklerin cildi, yetişkinlerinkine göre daha incedir ve nemlendirici özelliklerinin azalmasıyla kurumaya daha yatkındır. Ayrıca, bebeklerin bağışıklık sistemi henüz tam olarak gelişmediği için alerjenlere daha açıktır ve egzama nedeniyle yaşama ihtimalleri daha yüksektir.
Egzamanın oluşumu, bebeklerde sıklıkla kaşıntılı, kızarıklıkla karakterize olan bir durumdur. Bebeklerin egzamalarının nedeni, alerji veya irritan (uçucu maddeler) alımı gibi faktörlere de bağlıdır. Ebeveynler, bebeklerinin herhangi bir cilt sorunu yaşaması durumunda, problemin önlenmesi için doktor tavsiyesi almalıdır.
- Bebeklerde egzamanın nedenleri arasında aşırı kilo alma, sık sık hastalanma, anne sütünün kesilmesi gibi hormonal değişiklikler de vardır.
- Egzamanın oluşması, bebeklerde stres, nem, soğuk hava, toz, polen ve diğer çevresel faktörlere maruz kalındığında daha yaygındır.
Yaş
Egzama, yaşlanmanın doğal bir yan etkisi olarak ortaya çıkabilen bir cilt rahatsızlığıdır. Yaşlanma süreci ile birlikte cildin nem oranı azalır, cilt incelir ve elastikiyet azalır. Bu da ciltte kaşıntı, kızarıklık, kabuklanma ve egzamanın oluşumuna neden olabilir.
Bu süreçte, küçük cilt yaraları daha yavaş iyileşebilir ve cilt daha hassas hale gelebilir. Ayrıca yaşlanma süreci, egzama tedavisini de etkileyebilir. Tedavide, cildin inceliği ve desteğin azalması gibi faktörler dikkate alınmalı ve ilaç kullanımı konusunda dikkatli olunmalıdır. Beslenme de bu süreçte etkilidir. Vitamin ve mineralleri doğru şekilde almak egzama ve diğer cilt rahatsızlıklarının görünümünü azaltmaya yardımcı olabilir.
Teşhis ve Tedavi
Egzama tedavisi, egzamanın şiddetine ve türüne bağlı olarak değişebilir. İlaç tedavisi, hafiften şiddetliye kadar olan egzama vakalarında etkili olabilir. Gerektiğinde, cilt bakımı ürünleri ve nemlendiriciler de kullanılabilir. Bununla birlikte, diyetinizde değişiklik yaparak, egzama belirtileriyle savaşabilirsiniz. Bazı besinler, egzamayı tetikleyebilirken, diğerleri egzamayı önleyebilir. Örneğin, omega-3 yağ asitleri içeren balık, bazı anti-inflamatuar özelliklere sahiptir ve egzama belirtilerini azaltabilir.
Egzama tedavisinde yaşam tarzı değişiklikleri de önemlidir. Egzamayı tetikleyebilecek faktörlerden kaçınmak, egzama belirtilerini önemli ölçüde azaltabilir. Örneğin, egzama ile bağlantılı olarak gelen kaşıntıyı önlemek için kısa tırnaklar kullanabilirsiniz. Ayrıca, hızla terlemeye veya soğuğa maruz kalınan bir ortamda bulunmaktan kaçınarak egzamayı önlemek mümkündür.
- Egzama tedavisi:
- İlaç tedavisi
- Cilt bakımı ürünleri
- Nemlendiriciler
- Diyet değişiklikleri
- Yaşam tarzı değişiklikleri
